Je kunt het nooit voor iedereen goed doen
In Nederland (maar ook in de rest van de wereld) zijn er ongelooflijk veel ongeschreven regels. Ze worden je lang niet altijd verteld, maar als je erover begint, lijkt iedereen er een mening over te hebben. Zo denken we over het algemeen dat wij Nederlanders de voorkeur aan je en jij geven. Kijk maar eens naar social media en het groeiend aantal websites in de je-vorm. Maar als we een brief van bijvoorbeeld De Belastingdienst krijgen, willen we eigenlijk liever met u worden aangesproken. Dan vinden we die afstand ineens wél prettig. Bovendien veranderen we in de loop van tijd zelf ook nog eens. Ik vond het vroeger weleens vervelend als een stagiair u tegen me zei. Kom zeg, wij schelen echt niet zo veel hoor, ging het dan door me heen! Nu lach ik erom en denk ik goedkeurend ‘nou die is goed opgevoed’. Oké, er zijn dus geen vaste regels en je kunt het nooit voor iedereen goed doen. Wat doe je dan als je twijfelt?
U of jij: vraag je af wat de ander fijn zou vinden
Bij bestaande klanten weet je meestal wel hoe ze aangesproken willen worden. Jullie kennen elkaar per slot van rekening. Bij een prospect, raad ik je aan om je te laten leiden door het gesprek. Voordat je je offerte maakt, vindt er normaal gesproken een gesprek plaats. Fysiek, telefonisch of een online. Maak daarbij voldoende aantekeningen, ook wat betreft de sfeer van het gesprek. Gingen jullie al snel over op tutoyeren of was het vriendelijk maar toch zeker wat formeler? Succesvolle offertes weerspiegelen zijn meestal een verlengstuk van het gesprek. Ook bij offertes draait het om beleving. Het zou heel raar zijn wanneer je een formele offerte in de u-vorm opstelt, terwijl jullie gemoedelijke gesprek in de je-vorm plaatsvond. De prospect zal zich afvragen met wie hij aan tafel gezeten heeft en de kans is groot dat hij begint te twijfelen.
Wordt je offerte ook nog door andere mensen gelezen? Overleg het dan even of check je aantekeningen. Misschien heb je wel een rondleiding gehad en was de sfeer duidelijk informeel. In dat geval kun je natuurlijk gewoon tutoyeren. Wissel eens af met ‘jullie’ om op die manier ook de andere lezers aan te spreken.
U of jij: kies wat wil je uitstralen
Sales professionals die bij een organisatie werken kunnen doorgaans teruggrijpen naar de huisstijl- en brandingregels. Huisstijl en branding komen in alles terug, dus ook in offertes. Ben je ondernemer dan bepaal je zelf de stijl, branding en het taalgebruik. Wat past bij jou, jouw ideale klant, je diensten of producten? Als je dat helder hebt, is de keuze voor u of jij snel gemaakt. Zo heb ik jaren geleden een bewuste keuze gemaakt voor je en jij. Dat vind ik zelf het fijnste en mijn opdrachtgevers ook. Had ik echter een andere doelgroep gehad, bijvoorbeeld overheidsinstellingen, dan gebruikte ik net zo makkelijk de u-vorm. Het gaat erom dat je je er goed bij voelt. Dat het klopt bij wat je wilt uitstralen, voor wie en waarmee.
Kom je er niet uit?
Ga dan gewoon eens oefenen. Schrijf wat alinea’s in zowel in de u- als jij-vorm. Lees je teksten daarna hardop of laat ze door een ander voorlezen. Je hoort vaak meteen wanneer het niet klopt. Onthoud verder dat u niet gelijk staat aan formeel of zakelijk en dat je en jij wat anders is dan popiejopie zijn.
Tot slot: kies en wees consequent
Misschien een no-brainer, maar maak een keuze en wees consequent. Persoonlijk haak ik af als er zowel je als u gebruikt wordt. Het is verwarrend en leidt af. Dus: kies! Realiseer je dat je het nooit voor iedereen goed kan doen. Als je je afwegingen en keuzes echter zorgvuldig maakt, deze consequent en overal hanteert (dus ook in de algemene voorwaarden bij je offertes), dan kun je de incidentele missers op één hand tellen!
